سنجش و تحلیل قدرت بازار در بازار برق به کمک اقتصاد محاسباتی عامل محور

مسأله قدرت بازار از دیرباز در اقتصاد به عنوان یک چالش مطرح بوده و با توجه به خصوصیات ویژه بازار برق بیش از پیش مورد توجه محققان و مدیران صنعت برق قرار گرفته است. در این رساله، عملکرد بازار پول در افق زمانی کوتاه مدت از دیدگاه نهاد قانون گذار با تأکید بر مسأله قدرت بازار مورد مطالعه قرار می گیرد. روش های پیشنهادی جهت تحلیل قدرت بازار در دو محور اصلی ارائه گردیده است. در محور اول، هدف دستیابی به اطلاعات واقع بینانه از میزان به کارگیری قدرت بازار در چارچوب طرح های بازار برق پیش از پیاده سازی این طرح ها می باشد. در این راستا، مسأله مرز تمرکز جهت تعیین بازه ای برای تغییرات شاخص تمرکز بازار معرفی و فرمول بندی شده است. سیاست های جداسازی سرمایه های تولید به عنوان یکی از کاربردی ترین روش های کاهش قدرت بازار در بازارهای تازه راه اندازی شده به کمک این روش ارزیابی گردیده است. مقایسه این نتایج با نتایج به دست آمده از شبیه ساز عامل محور مرسوم، کارایی روش تحلیل تمرکز در شناسایی پتانسیل های قدرت بازار را آشکار می سازد. در این رساله، روش یادگیری q-learning فازی جهت مدل سازی رفتار استراتژیک تولیدکنندگان در به کارگیری قدرت بازار ارائه گردیده است. بر این اساس، شبیه ساز عامل محور با توانایی بیشتری جهت دستیابی به پاسخ واقع بینانه از رفتار بازار برق طراحی شده و با عملکرد شبیه ساز عامل محور مرسوم مقایسه گردیده است. در محور دوم تحقیق، هدف سنجش قدرت بازار به کارگرفته شده توسط تولیدکنندگان با توجه به ویژگی های چندگانه قدرت بازار است. در این راستا، تخمین گر فازی جهت سنجش قدرت بازار به کارگرفته شده توسط تولیدکنندگان معرفی و طراحی شده است. عملکرد تخمین گر فازی با برخی شاخص های کاربردی مرسوم مقایسه شده است.